Keratokonus Nedir? Keratokonus Belirtileri, Tedavisi ve Ameliyatı
Keratokonus, stromal kollajen yapısının zayıflamasıyla korneanın incelip öne doğru protrüde olduğu, çoğunlukla adölesan dönemde başlayan ilerleyici ektazidir. Etiyolojide genetik yatkınlık, enzimatik dengesizlik ve oksidatif stres ön plandadır; UV maruziyeti ve mekanik sürtünme (göz ovalama) süreci hızlandırabilir. Klinik olarak miyopi ve düzensiz astigmatizma ile seyreden görme kalitesi kaybı, gözlük numaralarında sık değişim ve zamanla kontakt lens bağımlılığı gözlenir. Hastalık progresyonunu yavaşlatmada kornea çapraz bağlama (riboflavin-B2 ve UV-A) etkin bir yöntemdir. Görme rehabilitasyonunda RGP, melez ve skleral lensler ile seçilmiş vakalarda intrastromal halka uygulanabilir; ileri evrede penetran keratoplasti veya DALK tercih edilir.
Keratokonus Nedir?
Keratokonus, korneanın (gözün şeffaf ön tabakası) normal yuvarlak biçimini kaybederek incelmesi ve öne doğru koni şeklinde bombeleşmesiyle ortaya çıkan, ilerleyici bir kornea hastalığıdır. Genellikle ergenlikte başlar, yıllar içinde görmeyi etkileyebilir ve erken tanı-takip önemlidir.
Keratokonus Nedenleri
Hastalığın gelişiminde korneadaki enzim dengesizliği ve oksidatif stres (serbest radikallerin yol açtığı hasar) temel rol oynar. Genetik yatkınlık sıkça görülür; aynı aile içinde birden fazla kişide saptanabilir. Risk arttırıcı faktörler arasında yoğun UV maruziyeti, sık ve şiddetli göz ovalama, uygun olmayan kontakt lens kullanımı ve kronik göz iritasyonu sayılabilir.
Keratokonus Belirtileri
Keratokonuslu kişilerde miyopi ve düzensiz astigmatizma gelişir; hem uzak hem yakın görmede bulanıklaşma, gölgeli/çift görüntü ve sık gözlük numarası değişimi görülebilir. Işık saçılması, gece görmede zorlanma ve kamaşma eşlik edebilir.
Keratokonus Tedavi Yöntemleri
Erken ve hafif evrelerde gözlük veya yumuşak kontakt lensler yeterli olabilir. İlerleyen olgularda görme kalitesini artırmak ve hastalığın ilerleyişini yavaşlatmak için aşağıdaki seçenekler değerlendirilir:
- Kornea çapraz bağlama (cross-linking)
- Özel yumuşak kontakt lensler
- Sert gaz geçirgen (RGP) kontakt lensler
- Piggyback lens (yumuşak + RGP)
- Melez kontakt lens
- Skleral/yarı-skleral lens
- Kornea içi halka (Intacs)
- Kornea nakli (keratoplasti)
Cross-linking (Çapraz Bağlama)
Hastalığın ilerlemesini durdurmayı hedefler. Riboflavin (B2 vitamini) damlaları ile kornea doyurulduktan sonra UV-A ışını uygulanarak kollajen lifleri güçlendirilir. İşlem genellikle damla anestezisiyle yapılır ve kısa sürer.
Keratokonusa Özel Yumuşak Kontakt Lensler
Standart yumuşak lensler ileri evrelerde yeterli olmaz. Korneanın düzensiz yüzeyine uyum sağlayan özel tasarımlar daha net görüş sağlayabilir.
Sert Gaz Geçirgen (RGP) Kontakt Lensler
Keratokonus tedavisinde sık kullanılan lenslerdir; kornea üzerindeki düzensizlikleri maskeleyerek keskin görüş sunar. Ancak alışma süreci ve konfor bireyden bireye değişir.
Yumuşak + Sert Lens (Piggyback) Uygulaması
RGP lenslerin kornea ile temasını yumuşatmak ve konforu artırmak için altta yumuşak, üstte RGP lens kullanılır.
Melez Kontakt Lens
Ortası sert, çevresi yumuşak yapıdadır. Sert merkez bölge netliği artırırken, yumuşak kenar bölge konfor sağlar.
Skleral veya Yarı-Skleral Lens
Geniş çaplı bu lensler korneayı atlayarak skleraya oturur; düzensiz kornea yüzeylerinde yüksek konfor ve stabil görüntü sunabilir.
Kornea İçi Halka (Intacs)
Seçilmiş olgularda kornea içine yerleştirilen halka segmentleri, kornea şeklinin düzenlenmesine yardımcı olur. Gözlük veya lens ihtiyacını tamamen ortadan kaldırmayabilir.
Kornea Nakli (Keratoplasti)
Görmenin yeterli düzeye getirilemediği ileri evrelerde tam kat (penetran) veya ön stromal (DALK) nakil seçenekleri değerlendirilir.
Belirti ve şikayetleriniz artıyorsa, en uygun tedaviyi belirlemek için bir göz hastalıkları uzmanına başvurun.