Barrett Özofagus Tanı ve Tedavi Yöntemleri

Barrett özofagus, kronik gastroözofageal reflüye bağlı olarak özofagus yassı epitelinin intestinal tip metaplaziye dönüşmesiyle karakterizedir ve özofagus adenokarsinomu için artmış risk taşır. Tanı, üst endoskopide makroskopik bulguların değerlendirilmesi ve hedeflenmiş biyopsilerin histopatolojik incelemesiyle doğrulanır. Yönetimin temeli, proton pompa inhibitörleri ve yaşam tarzı düzenlemeleriyle reflünün kontrolü ile risk temelli endoskopik gözetimdir. Displazi varlığında endoskopik eradikasyon tedavileri (EMR, RFA, vb.) birinci basamak yaklaşımdır. İleri veya yaygın hastalıkta cerrahi seçenekler, seçilmiş olgularda antireflü cerrahi ise semptom ve reflü kontrolü için gündeme gelebilir.

Barrett Özofagus Nedir?

Barrett özofagus, uzun süreli gastroözofageal reflü nedeniyle yemek borusunun (özofagus) iç yüzeyindeki hücrelerin bağırsak tipine benzer bir yapıya dönüşmesiyle ortaya çıkan metaplazik bir durumdur. Mide asidi ve safra ile tekrarlayan temas, bu hücresel değişimi tetikler.

Bu tablo, özofagus adenokarsinomu gelişme riskini artırır; bu nedenle erken tanı, uygun tedavi ve düzenli izlem büyük önem taşır.

Barrett Özofagus Belirtileri Nelerdir?

Barrett özofagus genellikle kendine özgü belirti vermez; çoğu hasta uzun süreli reflü yakınmaları nedeniyle incelenirken saptanır. Reflü ile ilişkili olabilecek belirtiler şunlardır:

Ağıza acı veya ekşi su gelmesi (regürjitasyon)
Göğüs ve boğazda yanma hissi
Kronik öksürük ve ses kısıklığı
Geçmeyen diş ve diş eti problemleri
Sık hıçkırık
Aşırı geğirme hissi
Yutma zorluğu veya yutarken ağrı

Barrett Özofagus Nasıl Teşhis Edilir?

Tanı, üst gastrointestinal endoskopi ile konur. Endoskopide özofagusun iç yüzeyi ayrıntılı biçimde incelenir; şüpheli alanlardan biyopsiler alınır ve patoloji laboratuvarında mikroskop altında değerlendirilir.

Endoskopi ve Biyopsi

Esnek, kameralı endoskop ağızdan ilerletilerek özofagus görüntülenir. İşlem sırasında küçük aletlerle doku örnekleri alınır; patolog, Barrett metaplazisi ve displazi varlığını araştırır.

Risk Grupları ve İzlem

Uzun süreli reflü yakınması olan, özellikle erkek, 50 yaş üzeri, obez veya sigara içen bireylerde risk daha yüksektir. Displazi derecesine göre düzenli endoskopik gözetim aralıkları planlanır.

Barrett Özofagus Nasıl Tedavi Edilir?

Reflü Yönetimi ve İlaçlar

Displazi yoksa temel yaklaşım reflüyü kontrol etmektir. Proton pompa inhibitörleri (PPI) ve yaşam tarzı düzenlemeleri önerilir:

Kilo kontrolü ve düzenli egzersiz
Yatağın başını yükseltmek, geç saatlerde yemekten kaçınmak
Asit artırabilecek gıdaları sınırlamak (yağlı, baharatlı, asitli içecekler)
Sigara ve alkolden uzak durmak

Endoskopik Tedaviler

Displazi veya erken kanser saptandığında endoskopik eradikasyon tedavileri tercih edilir:

Endoskopik mukozal rezeksiyon (EMR): Sorunlu mukozal alanın çıkarılması
Ablasyon yöntemleri: Radyofrekans ablasyon, lazer veya kontrollü elektrik/kriyoterapi ile hastalıklı dokunun ortadan kaldırılması

Cerrahi Seçenekler

Endoskopik tedaviden fayda görmeyen, yaygın veya ileri evre lezyonlarda cerrahi gündeme gelir. Duruma göre sadece kitle çıkarılabilir veya özofajektomi uygulanabilir. Uygun olgularda semptom ve reflü kontrolü için antireflü cerrahi (fundoplikasyon) değerlendirilebilir.

Takip Sıklığı

Takip, displazi durumuna göre planlanır: Displazi yoksa uzun aralıklarla; düşük dereceli displazide daha sık; yüksek dereceli displazi/erken kanserde tedavi sonrası yakın izlem önerilir. Amaç, ilerlemeyi erken saptamak ve kanser riskini azaltmaktır.